حسابرسی بازاریابی

حسابرسی بازاریابی چیست؟ حسابرسی بازاریابی ابزاری است که میزان ارزش ، خطر و کارایی تلاشهای واحد بازاریابی سازمان را می سنجد . نقطه شروع حسابرسی بازاریابی فعالیت هایی است که در واحد بازاریابی داخل شرکت انجام می شود و فعالیت هایی که در این قسمت از سازمان انجام می شود در اصطلاح ، فرصتها یا خطرات نامیده می شود.

ریچارد ویلسون در کتاب خود به نام «مدیریت استراتژیک بازاریابی» می‌نویسد:

با این که اکثر شرکت‌ها، زمان، انرژی و پول زیادی برای حسابرسی مالی‌شان صرف می‌کنند، اما بسیاری از آنها با مفهوم «حسابرسی بازاریابی» آشنا نیستند و این حسابرسی مهم را انجام نمی‌دهند

این در حالی است که اگر حسابرسی مالی‌مان را درست انجام ندهیم و پول‌مان را از دست بدهیم، می‌توانیم آن را با کمی تلاش به دست بیاوریم، اما اگر بازاریابی‌مان را به درستی حسابرسی نکنیم و بازار و مشتریان‌مان را از دست بدهیم، شاید دیگر نتوانیم آنها را به دست بیاوریم و در نتیجه، کل درآمدمان را از دست می‌دهیم

به همین دلیل، تمام مدیران ارشد و مدیران بازاریابی باید با اصول حسابرسی بازاریابی آشنا شوند و فرایندها، برنامه‌ها و استراتژی‌های بازاریابی‌شان و همچنین وضعیت‌شان در بازار را به صورت مستمر حسابرسی کنند

2 بخش کلی در حسابرسی بازاریابی

به طور کلی، حسابرسی بازاریابی را می‌توانیم به این دو بخش کلی تقسیم کنیم:

1. حسابرسی بیرونی که با هدف شناسایی فرصت‌ها و تهدیدهای بازار انجام می‌شود
2. حسابرسی داخلی که با هدف شناسایی نقاط قوت و ضعف شرکت انجام می‌شود

4 سوال مهم در حسابرسی بیرونی

برای حسابرسی بیرونی باید به این 4 سوال مهم پاسخ بدهیم:

1. وضعیت سیاسی، قانونی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و غیره بازاری که در آن حضور داریم، چگونه است و چه تاثیری بر آینده بازارمان دارد؟ تغییرات این عوامل، چه فرصت‌ها و تهدیدهایی را برای ما به وجود می‌آورد؟
2. بازار به چه سمتی در حال حرکت است؟ فناوری‌ها و محصولات موجود در بازار چه تغییراتی را در آینده تجربه می‌کنند و این تغییرات چه فرصت‌ها و تهدیدهایی را برای ما به وجود می‌آورد؟
3. مسیر حرکتی رقبا چگونه است؟ استراتژی‌ها و برنامه‌های اصلی آنها در آینده چیست؟ قرار است چه فناوری‌ها و محصولات جدیدی را به بازار عرضه کنند؟ برنامه‌ها و استراتژی‌های آنها در آینده چه فرصت‌ها و تهدیدهایی را برای ما به وجود می‌آورد؟
4. نیازها، خواسته‌ها، انتظارات، فرهنگ مصرفی و غیره مشتریان در آینده چگونه خواهد بود و چگونه تغییر می‌کند؟ این تغییرات چه فرصت‌ها و تهدیدهایی را برای ما به وجود می‌آورد؟

8 سوال مهم در حسابرسی داخلی

برای حسابرسی داخلی باید به این 8 سوال مهم پاسخ بدهیم:

1. در گذشته چقدر توانسته‌ایم به اهداف بازاریابی‌مان برسیم؟ آیا در آینده باید اهداف‌ بازاریابی‌مان را تغییر بدهیم و اهداف جدیدی را در نظر بگیریم؟
2. استراتژی‌های بازاریابی که در گذشته اجرا کرده‌ایم، تا چه حد موفقیت‌آمیز بوده‌اند؟ آیا در آینده باید آنها را ادامه بدهیم یا باید تغییراتی را در آنها ایجاد کنیم یا باید آنها را کامل کنار بگذاریم و استراتژی‌های جدیدی را طراحی کنیم؟
3. فرایندهای کسب اطلاعات بازاریابی، تصمیم‌گیری بازاریابی و کنترل فعالیت‌های بازاریابی‌مان چقدر درست کار می‌کنند؟ چه تغییراتی را باید در آنها ایجاد کنیم؟
4. واحد بازاریابی‌مان چقدر توانمند است و می‌تواند استراتژی‌ها و برنامه‌های بازاریابی‌مان را با کمترین هزینه و بیشترین نتیجه اجرا کند؟ چگونه می‌توانیم واحد بازاریابی‌مان را تقویت کنیم؟
5. نحوه تعامل واحد بازاریابی‌مان با بقیه واحدها چگونه است؟ چگونه می‌توانیم تعامل واحد بازاریابی با سایر واحدها را تقویت کنیم؟
6. اجزای آمیخته بازاریابی‌مان چقدر رقابتی هستند؟ برای تقویت آنها چه تغییراتی را باید ایجاد کنیم؟
7. واحدهای گوناگون شرکت‌مان چقدر مشتری‌مدار هستند؟ برای گسترش و ارتقاء فرهنگ مشتری‌مداری در واحدهای مختلف شرکت چه اقداماتی را می‌توانیم انجام بدهیم؟
8. سبد برندها و محصولات‌مان چقدر سودآور، به‌روز و مطابق با نیازها و خواسته‌های مشتریان‌مان است؟ آیا باید برندها و محصولات جدیدی را به سبدمان اضافه کنیم؟ چه تغییراتی را باید در سبد برندها و محصولات‌مان ایجاد کنیم؟